Τοκετός
Κική Μαντζακίδου Μαία, MSc |
Σε όλους τους τοκετούς που θα βιώσει μια γυναίκα, θα υπάρχει άγχος για την διαδικασία. Ο τοκετός χαρακτηρίζεται από το μη σαφώς προσδιορισμένο χρόνο, διάρκεια, εξέλιξη. Η φύση σε κάθε περίπτωση διαφέρει και δεν μπορεί να οριοθετηθεί. Αυτό όμως αποτελεί και την μαγεία του τοκετού.
Το μη ελεγχόμενο από τον ανθρώπινο προγραμματισμό, περιέχει τα στοιχείο της έκπληξης και του αιφνιδιασμού. Αν και πολλά ζευγάρια επιθυμούν τον προγραμματισμό, ακόμα και σε αυτή την φυσική διαδικασία, οι ομάδες παρακολούθησης οφείλουν να αντιστέκονται και να δημιουργούν το αίσθημα ασφάλειας σε όλη την διάρκεια αναμονής.
Η επίτοκος, βιώνει τις συνθήκες εκείνες που κάθε μέρα και περισσότερο την μεταφέρουν στο επιθυμητό. Οι προπαρασκευαστικές συστολές που θα βιώνει η κυοφορούσα σε όλη την διάρκεια του ενάτου μήνα, θα την προετοιμάσουν για την μεγάλη παράσταση του τοκετού. Πιέσεις σε όλη την κοιλιά, δυσφορία, δύσπνοια, αϋπνία, συχνοουρία και πλήθος άλλων αισθήσεων υποδούλωσης στο κυοφορούμενο άτομο, θα αποτελούν την καθημερινότητα για την γυναίκα.
Ο τοκετός έχει μεγάλη διακύμανση στην διάρκεια και την ένταση. Συνήθως οι πρωτοτόκες, δηλαδή οι γυναίκες που βιώνουν τον πρώτο τοκετό της ζωής τους, θα έχουν μεγάλη διάρκεια και φάση προτοκετού. Θα βιώσουν αρχικά άρρηθμες, μικρής διάρκειας συστολές με ελαφρύ πόνο περιόδου που θα εμφανίζεται στην περιοχή του τριχωτού και θα αντανακλά στην μέση, πίσω, λίγο πιο πάνω από τον κόκκυγα. Θα διαρκούν το μέγιστο έως 20 δευτερόλεπτα.
Οι άρρηθμες και ελαφριές σε ένταση συστολές μπορούν να διαρκέσουν από 2 έως και 12 ώρες. Στο διάστημα αυτό το μήκος του τραχήλου εξαλείφεται, δηλαδή λεπταίνει και μαλακώνει. Στον συνέχεια οι συστολές θα πάρουν ρυθμό με συχνότητα εμφάνισης ανά 5 λεπτά και διάρκεια 3-40 δευτερόλεπτα. Η ένταση τους είναι αρκετή με την ανάγκη για γρήγορη και κοφτή αναπνοή. Η επίτοκος, στην διάρκεια των συστολών μπορεί να βρίσκεται σε όποια στάση επιθυμεί.
Παρακάτω παρουσιάζουμε στάσεις αντιμετώπισης των συστολών:
Κατά την διάρκεια του προτοκετού η επίτοκος βρίσκεται σε συχνή επικοινωνία με την Μαία της ομάδας παρακολούθησης ώστε να καθοδηγείται ορθά και να αποφεύγεται η πρόωρη επίσκεψη στο Μαιευτήριο. Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθεί η διάθεση που έχει η κάθε επίτοκος. Αν η ίδια νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια μετά την είσοδο της στο Μαιευτήριο, ορθό είναι να μην την αποθαρρύνουμε. Οφείλουμε όμως να την ενημερώσουμε για τις δεσμευτικές συνθήκες που επικρατούν στις κλινικές όσον αφορά την κινητικότητα της επιτόκου εντός της κλινικής όπως επίσης και την μεγάλη διάρκεια που πιθανόν θα έχει η διαδικασία του τοκετού. Είναι σαφές ότι η παραμονή της επιτόκου στο οικείο χώρου του σπιτιού της για όσο μεγαλύτερο διάστημα μπορεί, θα είναι και ο παράγοντας που θα συντελέσει στην ξεκούραστη εμπειρία του τοκετού. Στο σπίτι, η επίτοκος μπορεί να κινείτε, να μπει μέσα σε ζεστό νερό στην μπανιέρα, να κάθεται και να ξαπλώνει στο αναπαυτικό στρώμα που έχει συνηθίσει, να χρησιμοποιεί την τουαλέτα της όσες φορές χρειαστεί.
Εφόσον οι συστολές γίνουν ρυθμικές ανά 5 λεπτά και διάρκεια 40 δευτερόλεπτα, τότε η επίτοκος θα χρειαστεί κάποια μορφής αναλγησίας η οποία δεν μπορεί να ληφθεί στην οικεία, παρά μόνο στην κλινική. Τότε είναι και ο ιδανικός χρόνος επίσκεψης στο Μαιευτήριο. Εκεί θα της δοθεί η κατάλληλη αναλγησία είτε σε μορφή ενδομυϊκής ένεσης είτε σε επισκληρίδιο αναλγησία. Σημειώνουμε ότι η επισκληρίδιος αναισθησία αποτελεί λύση εκλογής μετά τα 3 εκατοστά διαστολής τραχήλου και τούτο διότι η πρόωρη χρήση της θα οδηγήσει σε ανεπιθύμητη επιβράδυνση του τοκετού.
Μετά τα τρία εκατοστά διαστολής και την χορήγηση της επισκληρίδιου, η επίτοκος λαμβάνει περίπου 2 ώρες απόλυτης ξεκούρασης και ηρεμίας εφόσον η αίσθηση των ωδινών δεν είναι δυνατή και ταυτόχρονα η διαστολή τραχήλου εξελίσσετε φυσιολογικά.
Στο στάδιο της τελείας διαστολής του τραχήλου, δηλαδή στα 10 εκατοστά, τότε η επίτοκος ξεκινά την εξώθηση του εμβρύου. Το στάδιο αυτό διαρκεί από ένα τέταρτο έως και μία ώρα. Ο χρόνος διάρκειας της εξώθησης εξαρτάται από το ύψος που βρίσκεται η κεφαλή του εμβρύου, από την ελαστικότητα του κόλπου και κυρίως από την επιμονή της επιτόκου για συνεχή και επίμονη εξώθηση.
Το δεύτερο στάδιο του τοκετού ολοκληρώνεται με την έξοδο του εμβρύου και την άμεση επαφή -δέρμα με δέρμα- με το σώμα της μητέρας. Το νεοφερμένο αναζητά την ζεστασιά του κορμιού της μητέρας και την θηλή του μαστού. Τότε γίνεται και η πρώτη θηλαστική κίνηση του νεογνού και ξεκινά ο θηλασμός ο οποίος βοηθά το πέρας του τρίτου σταδίου του τοκετού, με την γέννηση του πλακούντα.
Μετά το πέρας της αποκατάστασης η μονάδα Μητέρα-Νεογνό δεν αποχωρίζεται για κανένα λόγο, εφόσον η κατάσταση και των δύο το επιτρέπει. Η παραμονή και των δύο στην κλινική δεν επιβάλλεται πέρα των δύο 24ωρων. Στο διάστημα αυτό ενημερώνετε η Μητέρα για τον ορθό τρόπο θηλασμού και την περιποίηση του νεογνού. Συχνοί παιδιατρικοί έλεγχοι λαμβάνουν χώρα όπως επίσης και επιμορφωτικά σεμινάρια θηλασμού.
Η υπεύθυνη ομάδα παρακολούθησης θα βρίσκεται αρωγός στην προσπάθεια της λεχώνας να εντρυφήσει στις καινούργιες της ευθύνες.
Μαιευτήριο
Η κλινική που έχει επιλεγεί από τον υπεύθυνο ιατρό είναι το Μαιευτήριο ΜΗΤΕΡΑ, το οποίο συγκαταλέγεται στην λίστα με τις Κλινικές Baby Friendly. Αυτό σημαίνει ότι προωθεί την μόνιμη παραμονή των νεογνών με τις μητέρες και τον αποκλειστικό θηλασμό. Απαγορεύεται ρητώς το ξένο γάλα, εκτός και αν επιβάλλεται σε ειδικές περιπτώσεις κατόπιν παιδιατρικής εντολής. Παρέχεται η δυνατότητα των Rooming-in δωματίων όπου τα νεογνά είναι δίπλα στις μητέρες, με ύπαρξη αλλαξιέρας, και όλων των απαραίτητων παροχών για την περιποίηση των νεογνών εντός του δωματίου.