Ετήσια Προληπτική Εξέταση

m-filipidhs-small  Μιχάλης Φιλιππίδης
 DMCA. DES.
 Ειδικός Μαστολόγος - Χειρούργος Γυναικολόγος

ti-perilambanei-h-prolhptikh-exetash-3Ο καρκίνος του μαστού είναι συχνός και σοβαρός. Όλες οι γυναίκες μπορεί  να νοσήσουν από τα 30 και μετά. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια εντοπίζουμε καρκίνους του μαστού και σε ακόμη νεαρότερες ηλικίες. Σήμερα, μία Ελληνίδα στις οκτώ θα εμφανίσει  καρκίνο του μαστού στην ενήλικη ζωή της και εκτός συστηματικής πρόληψης, το 50% από αυτές θα έχει φύγει από τη ζωή μέσα στα 10 επόμενα χρόνια.

Αντιθέτως οι γυναίκες που παρακολουθούνται συστηματικά και κάνουν προληπτικές εξετάσεις, έχουν 90% πιθανότητες να είναι εν ζωή, 10 χρόνια μετά τη διάγνωση τους.

Η προληπτική εξέταση (screening test) έχει ως σκοπό να εντοπίσει, ανάμεσα σε έναν πληθυσμό, τα άτομα εκείνα που  μπορεί να πάσχουν από μια ασθένεια. Η προληπτική εξέταση έγκειται σε ένα είδος διαχωρισμού μεταξύ των ατόμων  με «αρνητική εξέταση» -άρα πιθανότατα υγιή- και των ατόμων με «θετική εξέταση», τα οποία πρέπει να υποβληθούν σε μια σειρά επιπλέον ειδικών εξετάσεων προκειμένου να έχουμε μια σαφή διάγνωση  (π.χ. για τον καρκίνο του μαστού).

Όλα τα τεστ πληθυσμιακών ελέγχων ενέχουν μία αδυναμία. Αυτή είναι ότι ορισμένα άτομα, παρόλο που νοσούν, μπορεί να διαφύγουν της διάγνωσης (ψευδώς αρνητικά) ή αντιθέτως κάποια άτομα που είναι υγιή, να βρεθούν, λανθασμένα, ως άρρωστα (ψευδώς θετικά). Λόγω αυτών των ενδογενών αδυναμιών, αυξάνουμε τη συχνότητα των τεστ ώστε να μειώσουμε την πιθανότητα σφάλματος, π.χ. αντί την μαστογραφία να την κάνουμε κάθε 2 χρόνια, την πραγματοποιούμε ετησίως. Ένας άλλος τρόπος μείωσης των λαθών των πληθυσμιακών ελέγχων είναι η προσθήκη περισσοτέρων τεστ, π.χ. μαστογραφία σε συνδυασμό με υπέρηχο μαστών. Ο συνδυασμός των δύο μειώνει την πιθανότητα σφάλματος από το 10% στο 1%.

Ο σεβασμός  του νου  και του σώματος είναι περισσότερο επίκαιρος από ποτέ, τόσο μέσω των προληπτικών εξετάσεων και την επίσκεψη στο μαστολόγο όσο και μέσω της διατροφής, της διατήρηση του σωματικού βάρους  σε φυσιολογικά επίπεδα, των χημικών προϊόντων και των παράγωγων τους που χρησιμοποιούμε ή αντιμετωπίζουμε καθημερινά, τη συστηματική άσκηση και την αρμονική ψυχολογική μας κατάσταση.

Γιατί πρέπει να κάνουμε προληπτική εξέταση των μαστών μας;

  • giati-prepei-na-kanoume-prolhptikh-exetash-twn-mastwn-masΓιατί πρόκειται για τον συχνότερο καρκίνο στη γυναίκα, του οποίου η εμφάνιση αυξάνει  συνεχώς τα τελευταία χρόνια και είναι η συχνότερη αιτία θανάτου στις γυναίκες κάτω των 75 ετών.
  • Ο καρκίνος του μαστού έχει μια αργή εξέλιξη και η περίοδος μεταξύ της γέννησής του και της διασποράς μεταστατικών κυττάρων είναι μεγάλη. Αυτό σημαίνει ότι μια έγκαιρη διάγνωση, θα μειώσει και την πιθανότητα μεταστάσεων και παράλληλα των αριθμό των θανάτων από την πάθηση αυτή.
  • Σήμερα διαθέτουμε μια σειρά εξετάσεων που μπορούν και εντοπίζουν το πρόβλημα πριν αυτό γίνει κλινικά αντιληπτό και το κόστος των προληπτικών εξετάσεων του μαστού είναι λογικό.
  • Οι προληπτικές εξετάσεις των μαστών, είναι απλές και αποτελεσματικές χωρίς να είναι νοσηρές ή ζημιογόνες για τον οργανισμό μας.
  • Οι επιπλέον εξετάσεις που πρέπει να γίνουν εάν η προληπτική εξέταση είναι θετική, είναι γρήγορες και ιδιαιτέρως αξιόπιστες προκειμένου να έχουμε μια σαφή διάγνωση.
  • Η θεραπευτική αντιμετώπιση ενός καρκίνου, πρώιμου σταδίου είναι αποτελεσματικότερη από ότι ενός προχωρημένου σταδίου.
  • Έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου του μαστού δείχνει το ίδιο προσδόκιμο ζωής όπως και ο γενικός πληθυσμός!

Τι περιλαμβάνει η προληπτική εξέταση των μαστών και ποτέ πρέπει να ξεκινήσουμε;

ti-perilambanei-h-prolhptikh-exetash-2Η πρόληψη του καρκίνου του μαστού περιλαμβάνει:

  • Κλινική εξέταση
  • Υπερηχογράφημα των μαστών
  • Μαστογραφία

Μία γυναίκα πρέπει να ξεκινήσει την κλινική εξέταση από τον μαστολόγο από τα 20 της χρόνια. Γυναίκες με κάποιο παθολογικό πρόβλημα στο μαστό πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους όσον αφορά τη συχνότητα επισκέψεων.

Ο πρώτος υπέρηχος, αν δεν έχει υπάρξει πρόβλημα στην κλινική εξέταση μέχρι τότε, θα πρέπει να γίνει στα 30 και να συνεχίσει σε ετήσια βάση ενώ η πρώτη μαστογραφία θα πρέπει να πραγματοποιηθεί κάπου μέσα στη πενταετία 35-40.

Ποιές γυναίκες αφορά η προληπτική εξέταση μαστού;

poies-gunaikes-afora-h-prolhptikh-2Η πρόληψη του καρκίνου του μαστού αφορά τις γυναίκες όλων των ηλικιών.

  • Γυναίκες μεταξύ 20 και 75 ετών (ενδεικτικά γιατί δεν πιστεύουμε ότι υπάρχει ανώτερο ηλικιακό όριο για την πρόληψη),
  • Γυναίκες με ιστορικό τραυματισμού στο μαστό,
  • Γυναίκες με προθέματα, οι γυναίκες με χειρουργικό ιστορικό μαστού (πλαστική, καλοήθεις όγκους),
  • Γυναίκες με δυσκολίες ανάλυσης ή πύκνωσης του συνδετικού ιστού του μαστού.

Σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να γίνεται συχνότερα η προληπτική εξέταση των μαστών;

se-poies-periptwseis-prepei-na-ginetai-suxnoteraΟι ασθενείς που ανήκουν στις παρακάτω κατηγορίες πρέπει να απευθύνονται στον γιατρό τους γιατί ο έλεγχος του μαστού σε αυτές, ξεφεύγει από τον κλασικό προληπτικό έλεγχο:

  • Σε περίπτωση που υπάρχει προσωπικό ιστορικό καρκίνου του μαστού,
  • Επιτήρηση μιας παθολογικής μαστογραφικής εικόνας,
  • Ανακάλυψη γονιδίου οικογενειακής προδιάθεσης,
  • Ύπαρξη τριών περιπτώσεων οικογενειακού ιστορικού (1ου και 2ου βαθμού) από την πλευρά του ενός εκ των 2 γονέων,
  • Ύπαρξη δυο περιπτώσεων οικογενειακού ιστορικού, μια εκ των οποίων πριν τα 40, ή αμφίπλευρου καρκίνου, ή καρκίνου του μαστού και ωοθήκης, ή παραπάνω του ενός καρκίνου της ωοθήκης.

Τι είναι η μαστογραφία και κάθε πότε πρέπει να γίνεται;

ti-einai-h-mastografia-kai-kathe-pote-prepei-na-ginetaiΗ μαστογραφία είναι η ακτινογραφία (χαμηλής δόσης) του μαστού και γίνεται με τη βοήθεια του μαστογράφου (ειδικό ακτινολογικό μηχάνημα). Ο μαστός τοποθετείται σε ειδική θέση και συμπιέζεται ανάμεσα σε δυο πλάκες έτσι ώστε και το αποτύπωμα να εμφανισθεί είτε σε φιλμ είτε σε κάποια οθόνη. Η εξέταση δε διαρκεί πολύ αλλά η συμπίεση του μαστού ανάμεσα στις δυο πλάκες, μπορεί να είναι ενοχλητική για κάποιες γυναίκες (δεν είναι ο κανόνας). Η μεγάλη συμπίεση (ειδικά στους πυκνούς μαστούς) εξασφαλίζει συνήθως καλύτερες και ευκρινέστερες εικόνες των μαστών με τη λιγότερη δυνατή ακτινοβολία.

Η μαστογραφία είναι μια προληπτική εξέταση που έχει αποδείξει την αποτελεσματικότητά της. Μελέτες έχουν δείξει ξεκάθαρα, μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο του μαστού κατά 30% σε πληθυσμούς γυναικών (μεταξύ 50 και 69 ετών) που ακολούθησαν ένα πρόγραμμα πρόληψης του καρκίνου του μαστού, με μαστογραφία. Ωστόσο πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι καμιά μέθοδος δεν είναι αλάνθαστη και το μεγαλύτερο πρόβλημα της μαστογραφίας, είναι τα ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα (περιπτώσεις που ενώ υπάρχει η νόσος, η μαστογραφία δε μπορεί να την ανακαλύψει) και τα οποία κυμαίνονται γύρω στο 8-10% (εξ’ ου και η αναγκαιότητα για ανάγνωση της μαστογραφίας από δυο ειδικούς, η πραγματοποίηση των μαστογραφιών σε τακτά χρονικά διαστήματα και η συμπληρωματική υπερηχογραφική μελέτη).

Η σωστή μαστογραφική προληπτική εξέταση των μαστών περιλαμβάνει την πραγματοποίηση δυο εικόνων για κάθε μαστό (δυο προβολές : ανφάς – en face και προφίλ – profil). Σε περίπτωση που έχουν προηγηθεί κατά το παρελθόν μαστογραφίες, έχει εξαιρετική σημασία να πραγματοποιηθεί συγκριτική αξιολόγηση. Το σημαντικότερο στον προληπτικό έλεγχο είναι να παρακολουθούμε τη μεταβολή των μαστών στο χρόνο και την εμφάνιση νέων εικόνων.

Μέχρι σήμερα χρησιμοποιούσαμε την αναλογική μαστογραφία, τα τελευταία χρόνια όμως η ψηφιακή μαστογραφία έχει δείξει την ανωτερότητά της σε ορισμένες κατηγορίες γυναικών (νεότερες των 50, πυκνοί μαστοί). Θα πρέπει κανείς να ενημερώνετε από το μαστολόγο για το ποια τεχνική είναι καλύτερη για την ίδια.

Η συχνότητα με την οποία πρέπει να γίνεται η μαστογραφία δε βρίσκει σύμφωνους όλους τους ειδικούς. Οι περισσότεροι όμως συμφωνούν ότι η μαστογραφία πρέπει να επαναλαμβάνεται προληπτικά σε ετησία βάση μετά τα 40, ενώ η παύση των προληπτικών μαστογραφιών δεν εξαρτάται από την ηλικία αλλά από την συνολική υγεία της γυναίκας (προσοχή, ο παραπάνω κανόνας αφορά τις γυναίκες χωρίς κάποια ιδιαίτερη παθολογία του μαστού)

Είναι η μαστογραφία επικίνδυνη σαν εξέταση;

Πρόκειται για μια ερώτηση που επανέρχεται συστηματικά στη συζήτηση με τις γυναίκες στο ιατρείο μαστού. Ο φόβος των γυναικών είναι πως επαναλαμβάνοντας ετησία τη μαστογραφία, υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης καρκίνου. Στην πραγματικότητα η δόση που λαμβάνουμε κατά την πραγματοποίηση μιας μαστογραφίας είναι περίπου ίδια με την ετησία απορροφημένη δόση από την ακτινοβολία του περιβάλλοντος ή περίπου ίδια με τη δόση που λαμβάνουμε κατά τη διάρκεια ενός υπερατλαντικού αεροπορικού ταξιδιού. Ο κίνδυνος λοιπόν είναι εξαιρετικά μικρός και μπορεί να συγκριθεί με ένα ταξίδι 100 χλμ. με το αυτοκίνητο, με το κάπνισμα μισού τσιγάρου ή δέκα λεπτών ζωής στην ηλικία των 60. Ίσως μάλιστα πρόκειται για μια εκ των πιο ασφαλών ιατρικών πράξεων. Προσοχή όμως, η μαστογραφία θα πρέπει να αποφεύγεται (εάν δεν υπάρχει σημαντικός ιατρικός λόγος) σε γυναίκες κάτω των 30 ετών.

Τι είναι το υπερηχογράφημα των μαστών και κάθε πότε πρέπει να γίνεται;

ti-einai-to-uperhxografhmaΟ υπέρηχος χρησιμοποιεί υψηλής συχνότητας ηχητικά κύματα (δεν τα ακούει το ανθρώπινο αυτί) για να ανιχνεύσει αλλοιώσεις στο μαστό. Οι υπέρηχοι δεν εκπέμπουν ακτινοβολία και διαδίδονται καλά μέσα στο υγρό, εξ’ ου και η ανάγκη τοποθέτησης ενός τζελ επαφής πάνω στο δέρμα, το οποίο είναι άχρωμο και δε λερώνει. Τοποθετείται το τζελ πάνω στο μαστό και με μια κεφαλή υπερήχου (μετατροπέας ή μικρόφωνο) σαρώνουμε όλο το μαστό.

Ο υπέρηχος παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον ως συμπληρωματική εξέταση της μαστογραφίας κυρίως στους πυκνούς μαστούς. Μάλιστα ο υπέρηχος είναι ακριβέστερος από τη μαστογραφία στην εξέταση αλλαγών του μαστού στις νεότερες γυναίκες, των οποίων ο μαστός  είναι πυκνότερος. Επομένως, ο υπέρηχος συστήνεται ως απαραίτητη απεικονιστική εξέταση:

  • Για τις γυναίκες κάτω των 35 ετών καθώς και για τις έγκυες ή που έχουν έκκριση γάλακτος,
  • Σε περιπτώσεις ινοκυστικής μαστοπάθειας, ινοαδενωμάτων,
  • Μετά την ανακάλυψη κάποιας μη φυσιολογικής μαστογραφικής εικόνας,
  • Στη περίπτωση πυκνών και συμπαγών μαστών,
  • Στις γυναίκες με προθέματα,
  • Στις περισσότερες διαδερμικές βιοψίες.
Μετά τα 35, ο υπέρηχος είναι ένα απαραίτητο συμπληρωματικό εργαλείο στην προληπτική εξέταση των μαστών, ειδικότερα στους πυκνούς μαστούς όπου η πραγματοποίηση μονάχα μιας μαστογραφίας είναι επισφαλής (βλ. ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα της μαστογραφίας). Στους δύσκολους αυτούς μαστούς, το υπερηχογράφημα μπορεί να δώσει πολύτιμες επιπλέον πληροφορίες και να ανακαλύψει μικρές βλάβες, μη ανιχνεύσιμες από τη μαστογραφία.

Επιβάλλεται λοιπόν η συστηματική πραγματοποίηση υπερήχων στους μαστούς ως συμπληρωματική προληπτική μέθοδος για τις γυναίκες άνω των 35 ετών με πυκνούς μαστούς (αφού μπορεί να διαγνώσει αφανείς μαστογραφικά καρκίνους).

Η συχνότητα πραγματοποίησης των υπερήχων είναι ίδια με αυτή της μαστογραφίας, δηλαδή ετησία στις γυναίκες άνω των 40 ετών, ενώ το ίδιο ισχύει και για τις γυναίκες μεταξύ 30 και 40 ετών.

Τι είναι η κλινική εξέταση (ψηλάφηση) και κάθε πότε πρέπει να γίνεται;

ti-einai-h-klinikh-exetash-psihlafhshΠρόκειται καταρχήν για μια επισκόπηση που γίνεται με δυνατό φως για τυχόν ανωμαλίες του δέρματος και έπειτα συνεχίζεται με την ψηλάφηση από τον ειδικό γιατρό. Σκοπός της εξέτασης είναι ο εντοπισμός των όγκων του μαστού. Η δυνατότητα ανακάλυψης μικρών σε μέγεθος καρκίνων, είναι περιορισμένη καθώς οι καρκίνοι μικρού μεγέθους (έως 12-15mm) γίνονται δύσκολα αντιληπτοί με την αφή. Ωστόσο η κλινική εξέταση αποτελεί απαραίτητο σκαλοπάτι στη διαδικασία πρόληψης και εντοπισμού. Μελέτες αναφέρουν ότι σε ποσοστό που μπορεί να αγγίξει και το 10%, κακοήθεις όγκοι μη εντοπίσημοι στη μαστογραφία, αναγνωρίζονται κατά τη διάρκεια της κλινικής εξέτασης.

Η συχνότητα είναι ετησία από τα 20 και μετά.

Ποιες επιπλέον εξετάσεις μπορούν να βοηθήσουν στη διάγνωση του καρκίνου του μαστού;

poies-epipleon-exetaseis-2Η μαγνητική τομογραφία αποτελεί σημαντικότατο εργαλείο στη διερεύνηση του μαστού.

Ο ρόλος της μαγνητικής τομογραφίας, επί του παρόντος,  περιορίζεται σε δύσκολα διαγνωστικά προβλήματα. Οι μελέτες και τα αποτελέσματά τους μας αφήνουν ελπίδες ότι στο άμεσο μέλλον ο ρόλος της μαγνητικής τομογραφίας στην παθολογία του μαστού, θα λάβει μια εξέχουσα θέση. 

Η βιοψία ύποπτων περιοχών του μαστού γνωρίζει μια καταπληκτική εξέλιξη τα τελευταία χρόνια αφού υπάρχει μια σαφής μετακίνηση από την κλασική χειρουργική ανοιχτή βιοψία προς τις διαδερμικές βιοψίες, ακτινο- ή υπερηχο- κατευθυνόμενες. Οι προαναφερόμενες βιοψίες αποτελούν πλέον απαραίτητο κομμάτι του μαστολογικού ελέγχου. Μας επιτρέπουν να έχουμε ένα σίγουρο αποτέλεσμα (εξίσου σίγουρο με αυτό της χειρουργικής βιοψίας) στις περισσότερες περιπτώσεις, αποφεύγοντας έτσι ένα μη απαραίτητο χειρουργείο για τις καλοήθεις βλάβες ή κατευθύνοντας τη στρατηγική μας για τις κακοήθεις βλάβες, Σκοπός μας είναι να προμηθεύσουμε τον παθολογοανατόμο με υλικό κυτταρολογικό ή/και ιστολογικό σε ποσότητα και ποιότητα ικανοποιητική ώστε να μπορέσει να μας δώσει ένα σίγουρο αποτέλεσμα. Ένα αρνητικό αποτέλεσμα βιοψίας, σε μια ιδιαιτέρως ύποπτη εικόνα, δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να αποτρέψει τη διενέργεια μιας ανοιχτής βιοψίας.

Η αυτοεξέταση των μαστών είναι απαραίτητη;

h-autoexetash-twn-mastwn-einai-aparaiththΚάθε γυναίκα άνω των 20 ετών πρέπει να εξετάζει τους μαστούς της μια φορά το μήνα, κάθε μήνα. Η αυτοεξέταση πρέπει να γίνεται στο πρώτο μισό του κύκλου και κατά προτίμηση 7 με 10 μέρες μετά την πρώτη μέρα της περιόδου (πρώτη μέρα εμμήνου ρήσεως) ενώ για τις εμμηνοπαυσιακές κυρίες, συνιστάται η επιλογή μιας προκαθορισμένης ημέρας μέσα στο μήνα.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να αξιολογήσουμε το στήθος, ωστόσο θα πρέπει κατόπιν υπόδειξης από τον ειδικό γιατρό να υιοθετήσουμε μια, που θεωρούμε εύκολη στη πραγματοποίησή της (χωρίς να αφήνει κενά στη ψηλάφηση του μαστού) και με την οποία νιώθουμε άνετα.

Αυτό που πρέπει να συγκρατήσουμε είναι ότι κανένας γιατρός δεν πρόκειται να σας ζητήσει να του πείτε τι ακριβώς ψηλαφείτε. Με τη μηνιαία αυτοεξέταση, θα καταφέρετε κάποια στιγμή να νιώσετε άνετα με τη μορφολογία του στήθους σας έτσι ώστε σε βάθος χρόνου να έχετε τη δυνατότητα αξιολόγησης κάθε αλλαγής ή μεταβολής που θα συμβεί στο στήθος σας.

icon-newsletter

Newsletter

icon-testimonials

Η Εμπειρία σας

Μοιραστείτε την εμπειρία που είχατε μαζί μας.

icon-testimonials-writeΓράψτε την εμπειρία σας

icon-testimonials-readΔιαβάστε τις εμπειρίες των άλλων

Διαγνωστική & Θεραπευτική Γυναικολογία

facebook-iconyoutube-icon

Όροι χρήσης | Site map

Copyright © 2015

 

Επικοινωνία

Νίκης 38 (Νέα Φιλοθέη)
151 23 Μαρούσι
Τ:210.68.56.290
F:210.68.56.291
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
www.athens-gynecology.gr