Διέγερση ωοθηκών
![]() |
Γεώργιος Πιστοφίδης MB. BS. FRCOG Χειρουργός Γυναικολόγος |
Πρωτόκολλα εξωσωματικής γονιμοποίησης
Υπάρχουν διάφορα πρωτόκολλα εξωσωματικής γονιμοποίησης. Τα πιο συνηθισμένα είναι το μακρύ ή παρατεταμένο πρόγραμμα και το βραχύ ή σύντομο πρόγραμμα.
Το μακρύ πρόγραμμα οφείλει το τίτλο του στο χρονικό μήκος το οποίο είναι γύρω στον ένα μήνα. Αρχίζει από την 21η ημέρα του κύκλου με ορμονική καταστολή των ωοθηκών και μετά από δύο εβδομάδες συνεχίζει με διέγερση. Η φάση της διέγερσης, κρατάει από 12-16 ημέρες και ολοκληρώνεται με την ωοληψία. Δύο έως πέντε ημέρες μετά την ωοληψία γίνεται η τοποθέτηση των εμβρύων ή εμβρυομεταφορά στην μήτρα διακολπικά.
Το βραχύ πρόγραμμα διαρκεί περίπου δύο εβδομάδες και αρχίζει με την αρχή του κύκλου, δηλαδή 2η με 3η μέρα περιόδου. Η καταστολή και η διέγερση αρχίζει με μία ημέρα διαφορά. Η ωοληψία γίνεται σε 12-16 ημέρες και η εμβρυομεταφορά 2-5 ημέρες αργότερα.
Ο φυσικός κύκλος δεν αποτελεί διέγερση αλλά παρακολούθηση της δημιουργίας του ενός ωοθυλακίου, τη λήψη αυτού, τη γονιμοποίηση και εμβρυομεταφορά.
-
Υπερηχογράφημα των ωοθηκών κάθε 2-4 μέρες
-
Έλεγχο των επιπέδων των ορμονών με εξέταση αίματος.
Φάρμακα διέγερσης
Στα πρωτόκολλα διέγερσης των ωοθηκών χρησιμοποιούνται 3 τύποι φαρμάκων:
1. Φάρμακο για την καταστολή της παραγωγής της ωχρινοποιητικής ορμόνης (luteinizing hormone -LH), η οποία είναι υπεύθυνη για την πρόκληση της ωορρηξίας όταν το ωάριο είναι ώριμο. Αυτό το φάρμακο είναι απαραίτητο προκειμένου να μην γίνει πρόωρα η ωορρηξία και χαθούν τα ωάρια πριν την ωολυψία.
-
GnRH – αγωνιστές (gonadotropin releasing hormone –GnRH, η ορμόνη που ρυθμίζει την παραγωγή της FSH (follicle stimulating hormone) και της LH, π.χ. Arvekap (triptorelin), Daronda (leuprorelin).
-
GnRH – ανταγωνιστές, όπως το Cetrotide (cetrorelix) και το Orgalutran (genirelix).
2. Φάρμακο για τη διέγερση και την ωρίμανση πολλών ωοθυλακίων το οποίο περιέχει FSH (ή συνδυασμό FSH/LH), π.χ. Gonal-F (follitropin alfa), Puregon (follitropin beta), Altermon (Urofillitropin).
3. Φάρμακο για την πρόκληση της τελικής ωρίμανσης των ωαρίων το οποίο περιέχει HCG (χοριακή γοναδοτροφίνη -human chorionic gonadotropin), π.χ. Pregnyl.
Η δοσολογία των φαρμάκων διέγερσης των ωοθηκών προσαρμόζεται ανάλογα με την πορεία του κύκλου κάθε γυναίκας ξεχωριστά. Σκοπός είναι η ανάπτυξη ικανοποιητικού αριθμού ωοθυλακίων και ταυτόχρονα η πρόληψη ανεπιθύμητων ενεργειών όπως το Σύνδρομο Υπερδιέγερσης Ωοθηκών .